Vol van Wol

Neem als voorbeeld biobased groene daken.

Na het nodige onderzoek kwamen we erachter dat wol (ja, van schapen) vol goede voedingstoffen zit voor planten, dat het 3 keer zijn eigen gewicht aan vocht kan vasthouden, lucht zuiverend werkt, een hoge thermisch- en akoestisch isolerende waarde heeft en zelfs accumulerend en brandwerend werkt. Ideaal voor groene daken dus.

Ben je benieuwd naar dit product?  Lees dan hier even verder.

Want samen met Walter de Groot en Eduard Beekhuizen van Babylon Daken zijn we inmiddels al een paar stappen verder en zijn de eerste testdaken gelegd.

Maar we zoeken er meer, veel meer.

Als Faunest | Architect voor de dieren schrijven we met regelmaat groendaken voor.

Goed voor de zoemers, goed voor de vogels, goed voor een koeler klimaat zowel binnen als buiten, een flinke buffer wateropslag bij hevige regenval en het werkt akoestisch dempend.

Waarom hebben we nog niet allemaal groendaken op onze schuurtjes, overkappingen, dakopbouw en carports of onze volledige huizen?

Meer en meer gemeenten nemen groendaken op in hun puntensystemen voor de bouw en geven subsidie voor groendaken. Kunnen we, met het volbouwen en uitdijen van onze steden, dat hele maaiveld bovenop deze stad leggen om zo voor verkoeling, verstilling en verzoeming te zorgen?

Wanneer er op 25 meter hoogte een Erasmusschildwesp aangetroffen wordt op het dak van het Erasmus MC midden in hartje Rotterdam, maakt mijn hart een sprongetje en duik ik even dieper in de onderzoeksrapporten van onder andere Eva Drukker Hoeveel nut hebben welke groendaken voor de biodiversiteit? Een mono sedum dak niet al te veel behalve voor wat vliegen, een inheems kruiden dak geeft significant rijkere resultaten, en een groen blauw dak waar we zelfs bomen kunnen plaatsen is natuurlijk het summum. Laten we daar dan direct een sociale ontmoetingsplek van maken voor de mensen of nog beter, voedsel kweken.

“En ja je mag er zelfs zonnepanelen op plaatsen van ons, want we houden enorm van dubbelopjes.“

In mijn zoektocht naar het beste groendak voor ons thuis kwam ik er al snel achter dat er nog geen biobased groendaken bestaan. Wel deels, zoals de geëxpandeerde kurk sedum cassettes. Of ze zijn heel goed verstopt. Dus als je er 1 kent laat het me weten.

Moet ik dan echt virgin plastic of steenwol gaan toepassen, buiten op mijn dak? Gelukkig vond ik via Aannemersbedrijf Ebbers B.V. een gerecycleerde substraatmat FlorDepot 3. Lichtgewicht en zonder bevestigingsmiddelen te leggen. Een eerste stap in de goede richting, maar nog niet hoe ik het thuis zou willen.

Tijdens de Hackaton voor een structurele verwaarding van Nederlandse wol door BlueCity (010) ben ik me volledige gaan verdiepen in groendaken en Nederlandse wol.

Hoe kunnen we deze enorme stapel wol, die vol goede voedingstoffen zit voor planten, die 3 keer zijn eigen gewicht aan vocht kan vasthouden, lucht zuiverend werkt en een hoge thermisch- en akoestisch isolerende waarde heeft zelfs accumulerend en brandwerend werkt, inzetten voor biobased groendaken. En dan wel binnen de planetaire grenzen, natuurlijk.

We kunnen er luchtige dekens van maken als membraan voor de wortels en wateropslag, vocht regulerende mestkorrels voor jaarlijkse voeding en bescherming bij te droge periodes. En we kunnen het zelfs door vervilten tot een waterkerende beschermlaag.

Echter rest dan de vraag welke planten willen eigenlijk groeien op wol? Er zijn testen gedaan met tomaten en komkommers. Hier sprak ik over met tuinbouw specialist Frans Zwinkels. Frans heeft onder andere onderzoek gedaan naar het uitbannen van steenwolmatten voor het verbouwen van Cres en gebruikt daar nu vlas voor. Echter gaan deze veel korter mee in gebruik. Is dat erg? Vlas doet er ook veel korter over om terug aan te groeien. Al hebben we daar dan wel weer landbouwgrond voor nodig, of kan vlas groeien op daken van parkeergarages misschien? Dit vergt meer aandacht. Voor nu voor later.

Samen met Walter de Groot en Eduard Beekhuizen hebben we de eerste groendaken van wol gaan gelegd inclusief sensoren. Allereerst op het dak van Stichting Circuloco en Almeerse Wolunie tijdens de Floriade 2022. En nu ook op een van de daken van Rijksvastgoedbedrijf, waarvoor nogmaals dank Allard Lambers.

Deze groendaken zijn gelegd in een aantal verschillende samenstellingen, diktes en beplantingtypes. Een ieder die ons hierbij kan ondersteunen mag zich bij deze geroepen voelen mij te berichten. Alle informatie is welkom, onderzoekresultaten, testlocaties, onderzoeksbureau, etc. Want hoe sneller we alle daken van Nederland vergroenen, hoe eerder we gaan verkoelen, verstillen en verzoemen.

Maar we zoeken vooral meer daken, veel meer daken.

En dan ook grote daken, zodat we ten eerste lekker veel wol kunnen verwaarden, maar ook veel waarde kunnen toevoegen aan de verkoeling en groen terugbrengen daar waar een beetje boel groen is weggenomen, denk dan aan de enorme logistieke centra die als paddestoelen op poppen. Of daken van XL supermarkten en shoppingcentra of bedrijventerreinen. Bedrijven die graag wat terug willen geven aan de natuur en daarmee hun eigen energie rekening verlagen. En ja je mag er zelfs zonnepanelen op plaatsen van ons, want we houden enorm van dubbelopjes.

Bedankt voor het lezen en tot snel.

Jennifer de Jonge

Architect voor de dieren.